Ελσίνκι, 26 Σεπτεμβρίου 2023

Ομιλία Γενικού Γραμματέα της ΔΣΟ
Μάξιμου Χαρακόπουλου
στην Παρουσίαση του Τόμου
Αγία Σοφία: Οι ναοί της του Θεού Σοφίας ανά τον Κόσμο».
στο Ελσίνκι

Σεβασμιώτατε,
Εκλεκτοί προσκεκλημένοι,
Φίλες και φίλοι,

Είναι ιδιαίτερη η χαρά μας διότι μας δόθηκε η δυνατότητα να παρουσιάσουμε σήμερα, εδώ στο Ελσίνκι, τον Τόμο που εξέδωσε η Διακοινοβουλευτική Συνέλευση Ορθοδοξίας (ΔΣΟ) με τίτλο «Αγία Σοφία: Οι ναοί της του Θεού Σοφίας ανά τον Κόσμο».
Για λόγους ιστορικούς, βεβαίως, θα μου επιτρέψετε να υπενθυμίσω ότι είναι η δεύτερη φορά που πραγματοποιούμε μια σημαντική εκδήλωση στη Φινλανδία, καθώς και το 2011 η Οργάνωση μας διοργάνωσε Ημερίδα με θέμα: «Η διαμόρφωση των σχέσεων Εκκλησίας – Πολιτείας κατά τον Απόστολο Παύλο και την Ορθόδοξη Ανατολική Παράδοση».
Είναι ακόμη τιμή για εμάς να βρισκόμαστε εδώ, στο Πολιτιστικό Κέντρο «Σοφία», το οποίο είναι και αυτό αφιερωμένο –όπως και η σημερινή εκδήλωση- στην του Θεού Σοφία.
Πολλώ δε μάλλον, που ο Διευθυντής –και θα μου επιτρέψετε να πω η «ψυχή» του Κέντρου-, ο αγαπητός μας Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Αμβρόσιος, υπήρξε ένας εκ των «ιδρυτικών φίλων» της ΔΣΟ, όντας παρών στην 1η Γενική Συνέλευση της Οργάνωσης μας στην Ορμύλια της Χαλκιδικής το 1993 και συνεισφέροντας ενεργά επί τριάντα συναπτά έτη στο έργο της.
Θερμές ευχαριστίες στους καταξιωμένους επιστήμονες, τον Καθηγητή Βυζαντινολογίας κύριο Πάαβο Χότι, και την Ειδικό σε ζητήματα Εκκλησιαστικής Αρχιτεκτονικής και Λέκτορα του Πανεπιστημίου του Ελσίνκι, κυρία Ρένια Σουομίνεν Κοκόνεν, για την τιμή που μας έκαναν να είναι εισηγητές στην σημερινή εκδήλωση.
Η ΔΣΟ φέτος ολοκληρώνει έναν κύκλο 30 ετών θεσμικής ζωής και δράσης και έχει ήδη να επιδείξει σημαντικό έργο, το οποίο έχει αναγνωριστεί από τις πολιτικές ηγεσίες κρατών και Διεθνών Οργανισμών, καθώς και από τις θρησκευτικές ηγεσίες διαφόρων Εκκλησιών και δογμάτων.
Έχουμε όμως αναγνωριστεί και από σημαντικούς φορείς της κοινωνίας των πολιτών για το κοινωνικό έργο που επιτελούμε προς όφελος της ειρηνικής συνύπαρξης και της επικράτησης της διαθρησκειακής κατανόησης.
Μάλιστα, στην 30η Γενική Συνέλευση της ΔΣΟ, που πραγματοποιήθηκε περί τα τέλη Ιουνίου στη Χαλκιδική της Ελλάδας –στην οποία συμμετείχε και ο Μητροπολίτης Αμβρόσιος- υιοθετήσαμε Επετειακή Διακήρυξη με αναφορές στην τριακονταετή δράση του διεθνούς θεσμού.
Ο Τόμος, που σε λίγο θα έχετε στα χέρια σας, είναι μια εμπεριστατωμένη μελέτη, καρπός της συνεργασίας της ΔΣΟ και του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και συγκεντρώνει δοκίμια πολυεθνικής ομάδας επιστημόνων και ακαδημαϊκών προσωπικοτήτων για τους 37 ιστορικούς εμβληματικούς ναούς που έχουν αφιερωθεί στη Σοφία του Θεού, από τις Βρετανικές ακτές έως τα βάθη της Κίνας.
Στον περικαλλή αυτό Τόμο περιλαμβάνονται πληροφορίες για το ιστορικό υπόβαθρο, τα χαρακτηριστικά της ναοδομίας και αρχιτεκτονικής και του εσωτερικού διακόσμου των εν λόγω Ναών, καθώς και πλούσιο φωτογραφικό υλικό.
Η πρωτοβουλία μας για την έκδοση του Τόμου σε 13 γλώσσες και την παρουσίαση του ανά την υφήλιο εντάσσεται στο πλαίσιο της διεθνούς εκστρατείας ενημέρωσης που έχει αναλάβει η ΔΣΟ ως αντίδραση στην ανιστόρητη και προκλητική απόφαση της τουρκικής ηγεσίας να μετατρέψει τον Ναό της Αγίας Σοφίας της Κωνσταντινούπολης σε τουρκικό τέμενος.
Μια απόφαση που αποπειράται να χαλκεύσει την ιστορία και να επιβάλει τη δική της εκδοχή, προσβάλλοντας κάθε πολίτη που προσπαθεί να αφουγκραστεί την ιστορία της ανθρωπότητας και αλλοιώνει την παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά.
Πριν ολοκληρώσω αυτόν τον σύντομο χαιρετισμό θα ήταν παράλειψή μου να μην αναφερθώ στον αιματηρό πόλεμο που διεξάγεται στην Ουκρανία από τον Φεβρουάριο του 2022, μεταξύ δύο ομοδόξων λαών. Αποτελεί για εμάς ως Ορθοδόξους και ως ΔΣΟ μια χαίνουσα πληγή.

Από την πρώτη ημέρα καταδικάσαμε απερίφραστα τη ρωσική εισβολή σε ένα ανεξάρτητο κράτος, υπερασπιζόμενοι τις αρχές της εδαφικής ακεραιότητας, της εθνικής κυριαρχίας, το απαραβίαστο των συνόρων αλλά και τις ανθρωπιστικές αρχές που είναι αναπόσπαστο τμήμα της σημερινής ευρωπαϊκής ταυτότητας.
Αρχές που εδράζονται στις χριστιανικές αξίες που άρδευσαν τον σύγχρονο ευρωπαϊκό πολιτισμό, και αυτό είναι κάτι που οφείλουμε να μην το λησμονούμε.
Ζητούμε επομένως και από εδώ την άμεση παύση των εχθροπραξιών και την επανάληψη των διαπραγματεύσεων με στόχο την επίτευξη μιας δίκαιης και βιώσιμης ειρήνης.
Η παράταση αυτής της ανθρωποσφαγής, της καταστροφής υποδομών και περιουσιών, της προσφυγοποίησης εκατομμυρίων ανθρώπων, της διαβίωσης εντός ενός καθεστώτος φόβου από βομβαρδισμούς, εγκυμονεί τεράστιους κινδύνους για ολόκληρη την Ευρώπη και τον κόσμο.
Πρωτίστως, όμως, για τις γειτνιάζουσες χώρες, και γι’ αυτό αντιλαμβάνομαι πως οι Φινλανδοί φίλοι μας είναι περισσότερο ευαίσθητοι γι’ αυτό το ζήτημα, και την ανάγκη επίλυσής του.
Τελειώνοντας, θα ήθελα και πάλι να εκφράσω τις ευχαριστίες μας για τη θερμή υποδοχή και τη φιλοξενία, αλλά και για τη συνδιοργάνωση της σημερινής υψηλού επιπέδου εκδήλωσης. Και βεβαίως, να ευχαριστήσω και όλους εσάς που μας τιμήσατε με την παρουσία σας!